Türkiye’de çalışanların bir kısmı asgari ücret seviyesinde maaş alırken diğer kısmı asgari ücretin üzerinde maaşlara çalışıyor. Asgari ücret en düşük maaş olarak belirlenirken çoğu işletme bunu baz alarak maaşları asgari ücret seviyesinde tutuyor.
Maaşlara yapılacak zamları belirlemede asgari ücrete gelen zam oranı psikolojik olarak etkili oluyor. Asgari ücret dışında maaş alanlara da asgari ücret oranında zam ya da bir miktar altında, üstünde zam yapılıyor.
ASGARİ ÜCRET NASIL BELİRLENİYOR?
Asgari ücrete yapılacak zam için işçi, işveren ve hükümet tarafı masaya oturarak toplantılar gerçekleştiriyor. Görüşmelerin başlaması için tarih belirlenip toplantılarda ülkenin ekonomik durumu, açlık sınırı, fiyatlar, enflasyon, hayat şartları gibi durumlar ele alınıyor. Genelde yapılan 3 toplantı neticesinde asgari ücrete yapılacak zam ve yeni asgari ücret belirleniyor.
ARA ZAM İÇİN TOPLANTILARIN YAPILMASI GEREKİYOR
Asgari ücrete ara zam yapılmasının düşünülmesi halinde şu sıralar toplantıların gerçekleştirilmesi gerekiyor. İşçi, işveren ve hükümet tarafında yapılacak toplantılar için bu ay süre kısalırken bayram tatilinin de araya girmesi nedeniyle sadece bu ayın son bir haftalık sürecinde asgari ücretin belirlenmesi gerekecek.
ZAM ORANI NE OLUR?
Haziran enflasyonu açıklanmasa da yüzde 3 civarında geleceği tahmin ediliyor. Şu anda 5 aylık enflasyon kümülatif olarak yüzde 22.72 oldu. Haziran verisiyle birlikte yüzde 25-26 civarında gerçekleşmesi bekleniyor.
Böyle bir durumda asgari ücrete gelecek olan zam yüzde 25-26 oranında gerçekleşmesi ya da yapılacak pazarlıkla birlikte daha düşük oranda bir zammın verilmesi bekleniyor.
Ancak toplantı için bir takvim belirlenmedi ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, asgari ücrete ara zam yapılmayacağını açıklamıştı.
YILBAŞINDA ASGARİ ÜCRETE NE KADAR ZAM YAPILIR?
Ara zammın olmadığı bir ortamda enflasyonun yıllık yüzde 35-40 aralığına gerileyecek olması beklentisiyle birlikte yılbaşında asgari ücrete maksimum yapılacak zam yüzde 35-40 oranında olması bekleniyor. 17 bin 2 lira maaş alan asgari ücretlilere yüzde 30 zam yapılsa maaşları 22 bin 102 liraya, yüzde 35 zam yapılırsa 22 bin 952 liraya, yüzde 40 zam yapılması halinde maaşlarının 23 bin 802 liraya yükselmesi bekleniyor. Bu maaşlarla 2026 yılı Ocak ayına kadar çalışacak olan asgari ücretliler 2026 yılında da enflasyon tahminlerine göre yüzde 15-20 oranında zam alması bekleniyor. Böylece 2027 Ocak ayına kadar asgari ücretlilerin maaşları ortalama olarak 26 bin 400 lira seviyelerinde gerçekleşebilir.